Is e leac a tha na seasamh ann am meadhan càirn a tha ann an Stèisean 11 den Turas. Tha na stèiseanan san earrainn seo den turas faisg air a chèile air gach taobh den rathad. ’S dòcha gu bheil an rathad a tha ann san là an-diugh a’ leantainn slighe an rathaid a bha na taistealaich a’ leantainn o chionn fhada.
Gleann Cholm Cille
- 1.1 Straid Court Tomb
Is e seo tobhta tuama a tha dol air ais gu mu 3,000 BC. Bha e air a thogail is air a chleachdadh le tuathanaich a bha a’ fuireach ann an Gleann Chaluim Chille. Tha e ro-Chrìosdail ach tha e air a bhith air a thoirt a-steach do Thuras Chaluim...
- 1.2 Colbh Criose
Tha a’ chrois seo mu 2 mheatair a dh’àird agus sgeadaichte le dealbhaidhean snaighte air an dà thaobh. Is e carragh-cuimhne Crìosdail a tha ann a chaidh a dhèanamh is dòcha mu 700-800AD. Tha an taobh a tha a’ coimhead dhan àird an ear air a sgeadachadh le panalan rectilinear,...
- 1.3 Àite nan Glùn
Àite nan Glùn - The Place of the Knees - is e càrn a tha seo. Air aon taobh dheth tha leac chòmhnard le cloich chruinn air a muin. An dèidh a dhol timcheall air a’ chàrn bhiodh na taistealaich a’ cur na cloiche bige seo mun cuairt an curip fhad ’s...
- 1.4 Colbh Croise Bíofán
Mullach na Croise - Height of the Cross – is e colbh cloiche a tha seo air a bheil cumadh croise air a snaigheadh gu fann. Tha i na seasamh ann an teis-meadhan càrn. Tha an càrn agus a’ chrois am broinn na tha air fhàgail de làrach chruinn. Bidh na taistealaich...
- 1.5 Seipeal Chaluim Chille, Bíofán
A rèir beul-aithris ionadail, b’ e seo làrach seipeal Chaluim Chille ann an Gleann Chaluim Chille far an robh an naomh ag ùrnaigh agus ag obair air làmh-sgrìobhainnean maisichte le dathan. Tha cuideachd trì leacan cloiche ann le snaigheadh Crìosdail. Thathar ag ràdh gun tàinig Calum Cille gu Gleann Chaluim...
- 1.6 Cathair Chaluim Chille
A rèir beul-aithris b’ ann an seo a bhiodh Caluim Cille a’ leigeil anail, is bhiodh e ag amharc air a’ ghleann a bha sìos fodha. Tha cuid a’ cumail a-mach gun tig rùn a thèid a dhèanamh ann an seo gu teachd. Tha beagan deasbaid ann gu h-ionadail mu...
- 1.7 Tobair Chaluim Chille
Tha Tobair Chaluim Chille - Colmcille’s Well – air a chuairteachadh le càrn mòr de chlachan. Bidh na taistealaich a bhios a’ dìreadh suas chun tobair a’ togail trì clachan nas fhaide shìos an cnoc. A h-uile turas a bhios iad a’ dol timcheall a’ chàirn bidh iad a’ tilgeil...
- 1.8 Gàrradh Chaluim Chille
Canar cuideachd Gàrradh Chaluim Chille ri Gàrradh an Turais/Garraí an Turais - the turas field. Ann an seo chithear trì clachan nan seasamh air an ceann, le crois shìmplidh air a snaigheadh air dhà dhiubh. Tha càrn mun cuairt air gach clach agus balla cloiche gam mòr chuairteachadh. Bidh na taistealaich a’...
- 1.9 Clach na h-Aonaidh
Tha Clach na h-Aonaidh -The Stone of the Gathering – an ìre mhath 2 mheatair a dh’àird agus mu choinneamh nan taistealaich an uair a thig iad tarsainn air ìochdar a’ ghlinne. Tha snaigheadh de chearcaill agus loidhnichean air dà thaobh na cloiche. An dèidh na cloiche a chuairteachadh trì turais,...
- 1.10 An Fhothair
Is e càrn a tha anns an stèisean turais seo le leac air a ceann na seasamh sa mheadhan. Tha an càrn ann am meadhan achadh. Tha an leac a’ coimhead dhan àirde an ear/an iar agus chithear seallaidhean bhuaithe sìos gu Eaglais na h-Èireann. Bidh na taistealaich a’ cuairteachadh...
- 1.11 An Droim Rua
Is e leac a tha na seasamh ann am meadhan càirn a tha ann an Stèisean 11 den Turas. Tha na stèiseanan san earrainn seo den turas faisg air a chèile air gach taobh den rathad. ’S dòcha gu bheil an rathad a tha ann san là an-diugh a’ leantainn...
- 1.12 Baile nan Deamhan
Tha a’ chlach seo sgeadaichte air a dà thaobh le pàtrain a tha co-naisgte. Is ann ann am Baile nan Deamhan/Baile na nDeamhan - village of the demons – a thug deamhain ionnsaigh air Calum Cille. Is e Beatha Chaluim Chille a sgrìobh Mànas Ò Dòmhnaill a tha a’ toirt dhuinn na...
- 1.13 An Gaineamh
Tha an leac seo na seasamh dìreach ri taobh an rathaid. Chaidh an tè a bha ann ò thùs a mhilleadh agus chaidh mac-samhail dhi a dhèanamh bho na pìosan a bha air am fàgail. Tha i air a snaigheadh air aon taobh agus na seasamh a’ coimhead sear/siar. Tha...
- 1.14 An Caiseal
Is e carragh àrd a tha seo snaighte le dà phàtran cearcallach. Coltach ri mòran dha na leacan croise seo ann an Gleann Chaluim Chille, dh’fhaodadh gu bheil i seo a’ dol air ais gu deireadh an 7mh gu an 9mh linn.
- 1.15 An t-Sràid
Tha an leac croise seo a-nis na dà phàirt agus tha am pàirt mullaich na shuidhe air an talamh ri taobh a’ phàirt as ìsle. Tha snaigheadh oirre de thrì pàtrain co-naisgte iomadh-fhillte, ceangailte le loidhne dhìrich. Is e seo an stèisean mu dheireadh air an turas ged a chleachd...
Bòrd na Gàidhlig
Great Glen House
Leachkin Road
Inverness
Scotland, IV3 8NW
(+44) 01463 225454
colmcille@gaidhlig.scot
Colmcille
Foras na Gaeilge, 2-6 Queen Street
Belfast
Northern Ireland
BT1 6ED
(+44) 028 9089 0970
colmcille@forasnagaeilge.ie
Colmcille
Foras na Gaeilge, An Chrannóg
Na Doirí Beaga
Gaoth Dobhair
Donegal, Ireland. F92 EYT3
(+353) 074 9560113
colmcille@forasnagaeilge.ie