4.6 Ardeaglais Cholm Cille

Tógadh Ardeaglais Cholmcille, de chuid Eaglais na hÉireann idir 1628 agus 1633. Tá sé ionann agus cinnte go bhfuil sí ar an láthair, nó gar di, ar a raibh clochar Cistéirseach atá le feiceáil ar léarscáileanna timpeall 1600. Ainneoin go raibh cónaí i nDoire i bhfad siar sa stair, is í seo an foirgneamh is sine dá maireann sa chathair. Rinneadh an ardeaglais a fhairsingiú agus a athrú agus le deireanaas , rinneadh athchóiriú mór uirthi.

Ba í seo an chéad ardeaglais Anglacánach a tógadh sna hoileáin seo ó bhí an Rifirméisean ann. Tá an chloch tiomnaithe in ómós do thógáil na hardeaglaise taobh istigh den doras thiar. Cuimhnítear léi muintir chathair Londain a d’íoc as an Ardeaglais,

If stones could speake
Then Londons prayse should sounde
Who built this church and cittie
From the grounde

Greamaithe isteach sa chloch seo tá cloch níos lú agus níos sine. Deirtear gur tháinig sí seo ón Teampall Mór, ardeaglais Dhoire sa Mheánaois.

Tá fuinneog dhaite i gcuimhne Cholmcille suite sa chúinne thoir theas i Séipéal an Ardeaspaig Alexander. Ba í Cecil Frances Alexander a bhean chéile. Is fearr aithne uirthi mar fhile agus mar chumadóir iomann agus cearúl mar Once in Royal David’s City, agus There is a Green Hill Far Away. Scríobh sí iomann do naomhphátrún na cathrach chomh maith.

Doire

4.1 Port na Long (Cearnóg Halla na Cathrach)
Sa mheánaois bhí ‘Port na Long’ san áit a bhfuil Cearnóg Halla na Cathrach anois. Ba phríomhbhealach é seo isteach sa chathair sa mheánaois. Lena chois sin ba é an tús é ag turas crábhaidh ar chuir Mánas Ó Dónaill síos air sa bhliain 1532, agus is é tús ár...
4.2 Eaglais Naomh Agaistín
Is áit álainn shuaimhneach í Eaglais Naomh Agaistín ar bhallaí na cathrach, agus ón Cháisc go deireadh mhí Mheán Fómhair osclaíonn pobal na heaglaise í le linn an lae le fáilte a chur roimh chuairteoirí. Tugann taighde sa lá atá inniu ann le fios go bhfuil Eaglais Naomh Agaistín ar...
4.3 Áras Cholmcille
Tá Áras Cholmcille ar thalamh Eaglais an Túir Fhada. Áit ar dóigh atá ann le léargas a fháil ar scéalta Cholmcille, naomhphátrún agus na cathrach. Tá taispeántais fuaime agus físe ann agus rudaí le feiceáil agus le láimhseáil, chomh maith le háiseanna do chuairteoirí, ina mesac an caifé. Dála Eaglais...
4.4 Eaglais an Túir Fhada
Tá sé ionann agus cinnte go bhfuil Eaglais an Túir Fhada (dála Eaglais Naomh Agaistín agus Áras Cholmcille) taobh istigh den talamh ar a raibh compal mhainistir Dhoire sa mheánaois. Faigheann sí a hainm ó chloigtheach a bhí anseo go dtí an 17ú haois. Bhí an cloigtheach in aice leis...
4.5 Tobar Cholmcille
Tá an tobar beannaithe seo ag croílár an cheiliúrtha ar an 9 Meitheamh, féile Cholmcille. Tagann mórshiúl anuas an cnoc ó Eaglais an Túir Fhada agus beannaítear an tobar. Agraíonn an sagart cosaint ar lucht leanta Cholmcille ‘a shiúlann mar ar shiúil seisean, a ghuíonn mar ar ghuigh seisean’. Líonann...
4.6 Ardeaglais Cholm Cille
Tógadh Ardeaglais Cholmcille, de chuid Eaglais na hÉireann idir 1628 agus 1633. Tá sé ionann agus cinnte go bhfuil sí ar an láthair, nó gar di, ar a raibh clochar Cistéirseach atá le feiceáil ar léarscáileanna timpeall 1600. Ainneoin go raibh cónaí i nDoire i bhfad siar sa stair, is...